මරණින්මතු I

                                 

                                         ඉපදෙන හැම කෙනාම මරණයත් රැගෙන නේ එන්නේ මරණයට පසු මොකද වෙන්නේ මෙය ගැන හොද ලිපියක් මට ලැබුණා එය ශාස්ත්‍රපති ආර්.ඩී. ශි‍්‍රයානි හේමලතා මහත්මිය ලියු ලිපිය පින්වත් සොහොදරයන් සමග  බෙදාගන්නට අද දින මහසොනගෙ පත්ඉරුව තුළ  පල කර සිටිනවා 

මරණය හා එයින් අනතුරුව පුද්ගලයාට සිදුවන දේ ආගම මගින් පුළුල් ලෙස අර්ථකතනය කොට ඇත. ඒ හෙයින් එකී කරුණ පිළිබඳ ආගම වෙත වැඩි ඉඩක් වෙන්කොට දී ඇති බවද පෙනෙයි. එහෙත් ආගම් අතර පවතින මතවාදයන් සම්බන්ධයෙන් ද සමානතාවකට වඩා එකිනෙක වෙනස් මතවාදයන් දැකීම නිරීක්ෂණය කළ හැකිය.

                                පැරැණි ඊජිප්තු ඇදහිලි අතර මරණින් මතු ජීවිතය ගැන ක්‍රමානුකුලව දියුණු වූ නිගමන පැවැතිණි. මිනිසාගේ ආත්මය සිරුරින් පිටවී ලොවපුරා සැරිසරා නැවත සොහොන කරා එන බව විශ්වාස කළහ. මළගිය ඇත්තන්ගේ ආත්මය වසර දහස් ගණනක් පුරා විවිධ සතුන්ගේ ආත්මයන් සමඟ සම්බන්ධ වෙමින් පැවැතී, නැවැතත් මිනිස් සිරුරට ඇතුළු වන බව ඔවුන්ගේ විශ්වාසයයි. මෙසේ බොහෝ කලක් ගත වූ පසුත් ආත්මයට සිරුරට ඇතුළුවීම සඳහා මළ සිරුරු මමිගත කොට කල්තබා ගන්නා ලදී. මමිකරණයට සම්බන්ධ සියලු අවමංගල කටයුතු මියගිය තැනැත්තාට සිදුකරන ගෞරවයක් වශයෙන් සලකන ලදී. පාරාවෝ රජවරුන්ගේ සොහොන් ගැබ් තුළින් ඊජිප්තු මළගම්වලට අදාළ වැදගත් තොරතුරු හමු වේ. ඊජිප්තුවේ මළ සිරුරු මමිගත කිරිම සඳහා නීතියෙන් ම පත්කරන ලද විශේෂ පිරිසක් සිටි අතර අපරාධකරුවන්ගේ හා දඬුවම් ලැබූවන්ගේ මළ සිරුරු කිසි විටෙකත් මමිගත නොකරන ලදී.

                             

                                  මරණය හා සම්බන්ධ ගී‍්‍රකයන්ගේ තිබූ සිරිත් - විරිත් ඊජිප්තු සිරිත් - විරිත් තරම් උත්කර්ෂවත් නැත. ගී‍්‍රක දේශගුණය අනුව මරණයෙන් අනතුරුව සිරුර වැඩි දවසක් තබාගත නොහැකි වූ අතර ඔවුන්ගේ චාරිත්‍රයන් ද එයට අනුව ම සකස් විය. මිනී වැළලීමේ හා දැවීමේ සිරිත ඔවුන් අතර පැව තුණි. මළගිය තැනැත්තා විශේෂිත අයකු නම් ඔහු වෙනුවෙන් දුක්ගීත ගැයීම ද සිදු කරන ලදී. මළ සිරුර සමඟම යම් යම් වටිනා භාණ්ඩ භූ®මදානය කිරීමේ සිරිතක්ද, පැවැතුණි. මළවුන් සම්බන්ධයෙන් ගී‍්‍රකයන් අතර පැවැතියේ භය පක්ෂපාතී බවකි. ‘හර්මේස් ‘ නමින් හැඳින්වෙන මළගිය ඇත්තන්ගේ දේවතාවා වශයෙන් සැලකෙන සංකල්පයක් ද හමු වේ.            

                        ඔහු මියගිය තැනැත්තාගේ සිරුරේ අරක්ෂකයා ය. මිය ගිය තැනැත්තාගේ අත්මයට ජීවත්ව ඉන්නවුන් කෙරෙහි බලපෑම් කිරීමේ හැකියාවක් ඇතැයි ගී‍්‍රකයෝ විශ්වාස කළහ. සොහොන් ගැබෙහි සිටින මියගිය තැනැත්තාට වතාවත් කළහොත් ඥාතීන්ට යහපත සැලසීමත් සතුරන්ට විපත් පැමිණවීමත් සිදුකළ හැකියැයි ඔවුන්ගේ විශ්වාස විය. ඇතැන්ස් අගනුවර මළවුන්ගේ දිනයක් උත්සවාකාරයෙන් පැවැත් වූ බවටද තොරතුරු හමු වේ. එහිදී සයනාසන හා කෑම බීම පිළියෙල කොට මළවුන්ට සංග්‍රහ කිරීමේ චාරිත්‍රයක්ද පැවැතුණි. මෙදින මියගියවුන් සිය නිවෙස්වලට පැමිණෙන බවත් මොවුහු විශ්වාස කළහ. (වර්තමාන ජපානයේ සෑම වසරකම ජූලි 13 වැනි දින මළවුන් වෙනුවෙන් පවත්වන උත්සවය ද මීට සමානය) සොහොන් ගැබ් තුළට බටයක් මගින් අහාර වත්කිරීමත්, සතකු බිලිදී සොහොන මත ඒ රුධීරය වැගිර වීමත් ඔවුන් අතර චාරිත්‍ර වශයෙන් පැවැතුණි.

                                                    රෝමන්වරු මළගිය තැනැත්තා භූමදානය කළහ. එසේ කළේ ඔහුට වරින් වර සොහොන් ගැබේ සිට පිටතට පැමිණීම සඳහායි. එම කටයුත්ත පහසු කිරීම සඳහා සොහොන් ගැබේ සිදුරක් තනා ඇත. භූමදාන කටයුතු නිසි පරිදි සිදුකිරීම මළගිය අය සඳහා සිදු කළ හැකි විශාලතම යහපත වශයෙන් සැලකේ. පරම්පරාවේ මිය ගිය අයගේ ප්‍රතිමා රැගත් පෙරහරකින් ගොස් නගරයෙන් පිටත සොහොන් බිමකදී මළ සිරුර භූ®මදාන කරන ලදී. වසරක් පාසා ඥාති මිත්‍රාදීන් සොහොන් ගැබට පුද පූජාවන් කිරීමද සිරිතක්ව පැවැතුණි. එහිදී ආහාර වර්ග ද මිය ගිය තැනැත්තා වෙනුවෙන් පුදන ලදී. මිය ගිය ඥාතීන් වෙනුවෙන් රෝමන්වරුන් ප්‍රධාන පූජා උත්සව දෙකක් සිදුකළ අතර පුජකවරුන් පවා එම කාලය තුළදී දෙව් මැදුරු ආදිය පවා වසා දමා මියගියවුන්ගේ පූජා උත්සව වෙනුවෙන් සම්බන්ධ වී තිබේ.

තම වංශ පරම්පරාවේ මිය ගිය අය වෙනුවෙන් වැඳුම් - පිදුම් කිරීම චීන ජනයාගේ සිරිතක් විය. මියයන තැනැත්තන් භූතයන් වන බවත් ඔවුන්ගේ සැබැ බලය ආරම්භ වන්නේ එයින් පසුව බවත් චීන ජනතාවගේ විශ්වාසය විය. මිය ගිය තැනැත්තන් ජීවත්ව ඉන්නවුන් විසින් සිදුකරනු ලබන පුද පූජා බලාපොරොත්තු වන බවද ඔවුහු විශ්වාස කළහ. ඉදිරියට සිදුවන්නට ඇති විපත් දැක ඒවා වැළැක්වීම ද යහපත උදාකරදී බලාපොරොත්තු ඉටුකරදීම ද භූතාත්මයේ කාර්යය යි. දඩයම, කෘෂිකර්මය හෝ යුද්ධය සාර්ථක හෝ අසාර්ථක කිරීමේ හැකියාව මිය ගිය අයට ඇත. දුර්භික්ෂය හෝ රෝග හා ජලගැලීම් ආදිය ද වැළැක්වීමේ හැකියාව ඔවුන් සතුව පවතී. භූතාත්මය සතුටු කිරිමෙන් යහපත ද අසතුටු කිරීමෙන් විපත් ද පැමිණේ. මළගියවුන් වෙනුවෙන් ස්වකැමැත්තෙන් වැළලී මියයෑම ද වැදගත් චාරිත්‍රයක් විය. මළගියවුන් පිදීම සඳහා පූජා චාරිත්‍ර සිදුකරන ස්ථානයක් සෑම නිවෙසකම තිබුණි. චීනයේ මළවුන්ගේ දෙවොල ප්‍රධාන ස්ථානයක් ගත් තැනකි.